در روان‌نوشته حاضر در مورد احساس خشم و چگونگی تحول آن در سیر تکاملی انسان صحبت می‌شود. در مباحث بعدی روانپادکست، انواع بروز خشم و پرخاشگری و راهکارهای مقابله با آن بررسی شده‌اند. مانند خشونت خانگی،
خشم چطور در انسان متحول می شود؟
انسان برای نشان دادن خشم از رفتار پرخاشگری استفاده می‌کند. این رفتار در سیر تحولی انسانی تغییرهای بسیاری کرده است. انسان‌های اولیه برای نشان دادن خشم از رفتارهایی عینی و کاملا واضح استفاده میکردند. مانند پرتاب سنگ یا پرخاشگری‌های فیزیکی دیگر.
اما رفته رفته با فرایند اجتماعی شدن و تحول، به رفتارهای دیگری مانند پرخاشگری‌های کلامی دست زدند. این تحول به جایی رسید که انسان توانست همین پرخاشگری‌های کلامی را کادوپیچ کند و به صورت کنایه به طرف مقابل کلماتی را پرتاب کند. در ظاهر شاید پرخاشگرانه به نظر نیایند. اما در اصل شاید آسیب‌زننده‌تر از روشهای قبلی باشد. حتی با این روش می‌تواند بدون حضور و از راه دور به هدف خود برسد.
تفاوت پرخاشگری انسان نخستین با متمدن
سنگی که به طرف مقابل پرتاب می‌شد تا لحظاتی درد داشت. بعد تسکین می‌یافت. اما حرفی که به سوی فرد پرتاب می‌شود و درون خود نیش‌هایی دارد که خیلی از کلیدهای حساسه او را فعال کند، دردش می‌تواند پایان نایافتنی باشد.
از این منظر، در تحول کودک هم همین اتفاق می‌افتد. کودک در اصل در ابتدا عصبانیت خود را مانند انسان‌های اولیه بروز می‌دهد که با جریان اجتماعی شدنش، یاد می‌گیرد که راههای دیگری هم هست که می‌تواند بدون تظاهر به خشونت، باعث درد فرد مقابل شد.
و اینگونه است که یاد می‌گیریم برای بزرگ‌شدن باید دست به رفتارهای متحولانه بزنیم.
چه موقع در روابط دچار حمله می‌شویم؟
بروز خشم به صورت پرخاشگری کلامی آن‌قدر به صورت نامحسوس و نرم می‌تواند رخ دهد که ما اصلا متوجه آن نشویم. گاهی با شوخی و خنده رخ می‌دهد. گاهی نیز در دعوا و با صراحت دچار پرخاشگری می‌شویم. بایستی با یادگیری مهارت‌های مدیریت هیجان به خود کمک کنیم تا بتوانیم در ابتدا متوجه پرخاشگری شویم و در ادامه آن پاسخ مناسبی در آن موقعیت خاص ارائه دهیم.
برای خواندن مطلب مربوط به یادگیری پرخاشگری در سیر تحول فرد از والدین، به این سایت مراجعه کنید.
